Giải mã tâm lý tuổi dậy thì: Những điều cha mẹ cần biết | Safe and Sound

Tuổi dậy thì là giai đoạn phát triển quan trọng trong cuộc đời của mỗi trẻ, khi mà cơ thể và tâm lý trải qua những thay đổi lớn lao. Đây là thời điểm trẻ không chỉ thay đổi về mặt thể chất mà còn đối diện với nhiều biến động về tinh thần và cảm xúc. Hiểu rõ những thay đổi này giúp cha mẹ có cách hỗ trợ phù hợp để trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn này một cách an toàn. Đặc biệt, sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý trong giai đoạn này có thể giúp cả cha mẹ và trẻ nhận ra và xử lý những vấn đề tiềm ẩn, hạn chế việc lo lắng quá mức.

Phí Thuỳ Linh | Cử nhân Y tế Công cộng – Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound

Viện Ứng Dụng Công Nghệ Y Tế

1. Những thay đổi về tâm lý trẻ ở tuổi dậy thì

Ở tuổi dậy thì, trẻ bắt đầu trải nghiệm những cảm xúc mới mẻ và phức tạp hơn so với trước đây. Các biến đổi tâm lý có thể ảnh hưởng mạnh đến cách trẻ nhìn nhận về bản thân, thế giới xung quanh và các mối quan hệ xã hội, từ đó khiến trẻ lo lắng quá mức.

1.1. Tính cách không ổn định

Ảnh 1: Trẻ có thể thay đổi tính cách thất thường

Sự thay đổi hormone mạnh mẽ trong cơ thể gây ra các cảm xúc bất thường. Trẻ có thể dễ dàng chuyển từ trạng thái vui vẻ sang buồn bã, tức giận hoặc lo lắng quá mức về một vấn đề nào đó chỉ trong thời gian ngắn. Những thay đổi này thường là lý do trẻ dễ nổi nóng, lo lắng quá mức hoặc phản ứng mạnh mẽ với những tình huống nhỏ nhặt.

1.2. Tăng cường ý thức về bản thân

Trẻ bắt đầu hình thành ý thức rõ ràng hơn về mình và sự khác biệt so với người khác. Điều này có thể dẫn đến sự tự ti, lo lắng quá mức khi trẻ cảm thấy mình không đáp ứng được tiêu chuẩn xã hội hoặc không được chấp nhận bởi bạn bè. Chuyên gia tâm lý thường hỗ trợ trẻ vượt qua giai đoạn này bằng cách giúp trẻ phát triển sự tự tin và cái nhìn tích cực về bản thân.

1.3. Tìm kiếm sự độc lập

Trẻ có xu hướng muốn khẳng định bản thân, độc lập và không muốn bị kiểm soát. Đây là lúc trẻ có thể nổi loạn, tranh cãi với cha mẹ và muốn tự quyết định các vấn đề cá nhân. Điều này là bình thường và cần được cha mẹ chấp nhận như một phần của quá trình trưởng thành. Tuy nhiên, nếu trẻ quá khép kín hoặc xa lánh gia đình, chuyên gia tâm lý có thể giúp làm rõ vấn đề và tìm giải pháp cân bằng.

1.4. Tò mò về giới tính và tình dục

Ở tuổi dậy thì, trẻ bắt đầu có nhận thức rõ ràng hơn về giới tính và tình dục. Trẻ có thể trở nên tò mò về các mối quan hệ tình cảm và tình dục. Điều này có thể gây bối rối và lo lắng quá mức, đặc biệt nếu trẻ không có kiến thức đúng. Cha mẹ cần tạo ra một môi trường an toàn để trẻ có thể tìm hiểu về các vấn đề này một cách lành mạnh. Và chuyên gia tâm lý cũng có thể cung cấp lời khuyên cụ thể về cách tiếp cận chủ đề này một cách tinh tế.

1.5. Quan tâm nhiều hơn đến ngoại hình

Ảnh 2: Trẻ quan tâm hơn về ngoại hình của mình

Áp lực từ xã hội và bạn bè khiến trẻ trở nên lo lắng quá mức về ngoại hình. Trẻ có thể so sánh ngoại hình của bản thân với người khác và cảm thấy không hài lòng dẫn đến lo lắng quá mức hoặc tự ti. Chuyên gia tâm lý sẽ giúp trẻ hiểu rằng vẻ đẹp không chỉ dựa trên ngoại hình mà còn nằm ở giá trị bên trong.

2. Điều cha mẹ nên làm để giúp trẻ vượt qua

Giai đoạn tuổi dậy thì là thời kỳ nhạy cảm mà sự hỗ trợ từ cha mẹ đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ cần hiểu rõ các thay đổi của trẻ để có cách tiếp cận phù hợp. Sự đồng hành cùng với sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý sẽ giúp trẻ vượt qua những thay đổi tâm lý tuổi dậy thì.

2.1. Bình tĩnh và kiên nhẫn khi nói chuyện với trẻ

Cha mẹ cần học cách giữ bình tĩnh khi giao tiếp với trẻ, đặc biệt khi trẻ nổi nóng hoặc có những phản ứng mạnh mẽ. Việc lắng nghe và thể hiện sự hiểu biết sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn và thoải mái khi chia sẻ. Nếu có những tình huống căng thẳng, chuyên gia tâm lý có thể giúp cha mẹ tìm ra cách tiếp cận hiệu quả

2.2. Trấn an và giải thích rõ ràng cho trẻ

Cha mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu rằng những thay đổi về tâm lý và cơ thể ở tuổi dậy thì là hoàn toàn bình thường. Việc trấn an trẻ sẽ giúp trẻ giảm bớt tình trạng lo lắng quá mức và hiểu rõ hơn về những gì đang diễn ra. Trong trường hợp cần thiết, chuyên gia tâm lý có thể hỗ trợ cha mẹ giải thích những khái niệm khó hiểu và giúp trẻ hiểu bản thân hơn.

2.3. Tôn trọng không gian riêng tư của trẻ

Ảnh 3: Tôn trọng không gian riêng của trẻ

Dù cha mẹ đang lo lắng quá mức về con mình, việc tôn trọng không gian riêng tư của con là rất quan trọng. Trẻ ở độ tuổi này cần có thời gian để tự khám phá bản thân và phát triển độc lập. Nếu cha mẹ cảm thấy khó hiểu hoặc lo ngại về hành vi của trẻ, họ có thể nhờ đến sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý để tìm cách hỗ trợ mà không làm xáo trộn cuộc sống cá nhân của trẻ.

2.4. Dành thời gian cho trẻ

Dù trẻ có xu hướng độc lập, cha mẹ vẫn cần dành thời gian chất lượng để ở bên cạnh con. Các hoạt động như cùng nhau tham gia các hoạt động ngoài trời, xem phim, hoặc chỉ đơn giản là lắng nghe con chia sẻ sẽ giúp tạo ra sự gắn kết mạnh mẽ, giảm bớt sự lo lắng quá mức của trẻ. Nếu có sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý, cha mẹ có thể hiểu rõ hơn cách tạo ra các hoạt động mang lại giá trị cho mối quan hệ gia đình.

Những thay đổi về tâm lý của trẻ ở tuổi dậy thì là điều tự nhiên và không thể tránh khỏi. Điều quan trọng là cha mẹ cần hiểu rõ và đồng hành cùng trẻ trong giai đoạn này. Với sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý, cả cha mẹ và trẻ sẽ có được những hướng dẫn cụ thể, giúp trẻ phát triển tâm lý một cách lành mạnh và tự tin hơn.

Với sự phối hợp giữa Bác sĩ Tâm thần -  Chuyên gia tâm lý và ứng dụng Công nghệ trong chăm sóc sức khỏe tinh thần, dịch vụ tư vấn/tham vấn Safe and Sound tự hào tiên phong hỗ trợ bạn “Tự phát hiện sớm - Sơ cứu cảm xúc tức thời - Hỗ trợ đồng hành dài hạn”.

Nếu bạn nghi ngờ mình gặp vấn đề tâm lý, hoặc muốn biết thêm thông tin về dịch vụ tham vấn - tư vấn tâm lý, bạn có thể liên hệ tới HOTLINE 0964 778 911 (Điện thoại/Zalo, 24/7) để được giải đáp và hỗ trợ trong thời gian sớm nhất! 

CÁCH THỨC ĐẶT LỊCH HẸN tham vấn/tư vấn trực tuyến hoặc trực tiếp với chuyên gia

Safe and Sound - thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT)

Xem thêm:

Cùng bác sĩ tâm lý lắng nghe con: Hiểu về trầm cảm tuổi dậy thì

Phát hiện và xử trí trầm cảm ở tuổi dậy thì

Dấu hiệu của trầm cảm ở tuổi dậy thì là gì?

: Giải mã tâm lý tuổi dậy thì: Những điều cha mẹ cần biết | Safe and Sound

Đăng ký nhận tư vấn ngay

Nhận tư vấn về sức khoẻ tinh thần từ Safe and Sound